1. Những vấn đề chung
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị – xã hội của thanh niên Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, phấn đấu vì mục đích, lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam; là lực lượng xung kích cách mạng; là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên; đại diện chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của tuổi trẻ; phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; là lực lượng nòng cốt chính trị trong phong trào thanh niên và trong các tổ chức thanh niên Việt Nam.
Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là thành viên của hệ thống chính trị, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và Pháp luật của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Đoàn phối hợp với các cơ quan Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể, tổ chức kinh tế, xã hội, các tập thể lao động và gia đình chăm lo giáo dục, đào tạo và bảo vệ thanh thiếu nhi; tổ chức cho đoàn viên, thanh niên tích cực tham gia vào việc quản lý nhà nước và xã hội.
Đoàn viên Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là thanh niên Việt Nam tiên tiến, phấn đấu vì mục đích, lý tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, có tinh thần yêu nước, tự cường dân tộc; có lối sống lành mạnh, cần kiệm, trung thực; tích cực, gương mẫu trong học tập, lao động, hoạt động xã hội và bảo vệ Tổ quốc, gắn bó mật thiết với thanh niên; chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật của Nhà nước và Điều lệ Đoàn.
Thanh niên Việt Nam tuổi từ 16 đến 30, tích cực học tập, lao động và bảo vệ Tổ quốc, được tìm hiểu về Đoàn và tán thành Điều lệ Đoàn, tự nguyện hoạt động trong một tổ chức cơ sở của Đoàn, có lý lịch rõ ràng đều được xét kết nạp vào Đoàn.
2. Cơ cấu, tổ chức bộ máy
Tại Huyện Lục Ngạn, tổ chức Đoàn gồm 2 cấp:
– Huyện đoàn Lục Ngạn
– Cấp cơ sở gồm:+ 19 Đoàn xã, thị trấn.
+ 02 Đoàn trường THPT.
+ 08 Đoàn cơ sở, chi đoàn cơ sở.
3. BCH Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện Lục Ngạn
Cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện Lục Ngạn là Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện Lục Ngạn.
Ban Chấp hành Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện Lục Ngạn (gọi tắt là BCH Huyện đoàn) do Đại hội bầu ra là cơ quan lãnh đạo cao nhất giữa hai kỳ đại hội của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện Lục Ngạn, thực hiện tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách. Giữa hai kỳ họp Ban Chấp hành, cơ quan lãnh đạo là Ban Thường vụ (BTV) Huyện đoàn do BCH Huyện đoàn bầu ra.
BCH Huyện đoàn lãnh đạo thực hiện nghị quyết Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện Lục Ngạn; nghị quyết Đại hội Đoàn tỉnh Bắc Giang; nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện; nghị quyết, chỉ thị của Tỉnh Đoàn và Huyện ủy; báo cáo về hoạt động của BCH Huyện đoàn với đại hội; kiến nghị, đề xuất và phối hợp với các cơ quan Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể và các tổ chức kinh tế, xã hội để giải quyết những vấn đề có liên quan đến công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.
Ban Chấp hành Huyện đoàn Bắc Giang khóa XXIII, nhiệm kỳ 2022-2027 được Đại hội đại biểu Đoàn TNCS Hồ Chí Minh huyện Lục Ngạn bầu (sau khi chia tách huyện) gồm 17 ủy viên, BTV gồm 05 ủy viên.